Tekstil sektörünün ilk başlangıcı olan pamuk tarımı, insanlık tarihi kadar eskilere
dayanmaktadır. Pamuk elyafının çekirdeğinden ayrılarak ipliğe, akabinde de
dokumaya dönüştürülmesi dünya ekonomi tarihinin temel taşını oluşturmaktadır.
Tarım Bakanlığının verdiği istatistiğe göre 2020/2021 üretim sezonunda dünyada
32,1 milyon hektar alanda 24,6 milyon ton lif pamuk üretildiği, tüketiminin ise 25,7
milyon ton olacağı tahmin edilmektedir. İnsanlık var oldukça pamuk üretimi ve
çırçır sektörü varlığını devam ettirecektir.
Pamuğun çekirdeğinden ayrılmasının makineler aracılığıyla yapılması ilk defa 1792
yılında İngiltere’de Eli Whitney tarafından keşfedilmiştir. Çırçır makinesinin ilk
kullanımından günümüze araştırma geliştirme ve yenilikler vasıtasıyla çeşitli
güncellemeler yapılmıştır. Pamuk temizleme makineleri ve komple çırçır tesisi
kurulumunda Türkiye’de ve yurtdışında yılların tecrübesiyle marka bilinirliği olan
TEKMEN TEKSTİL 70. Yılında da aynı heyecanla makine imalatını sürdürmektedir.
Elle ve makine aracılığıyla toplanan pamuklar, en üst düzey temizliğe TEKMEN
kalitesinde üretilen makineler vasıtasıyla ulaşır.
Çırçır sektöründe tecrübeli uzman kadrosu, araştırma geliştirme ve yenilikleriyle,
TEKMEN pamuk temizleme makineleri önemli bir markadır. Makine yapımında
kullanılan kaliteli sertifikalı ürünler ile çizim aşamasında projelendirme hizmeti ile
komple çırçır tesisi kurulumunda en iyi sonuçlar vermektedir. TEKMEN
makinelerindeki temizlik ile daha parlak düğümlenme oranı daha az elyaf uzunluğu
en fazla pamuklar elde edilir. Müşterilerimizin bizi seçmelerindeki en önemli
kriterler yaptığımız makinelerin sağlamlığı, kaliteli oluşu, teknik desteğe ihtiyaç
duydukları her an bizleri yanlarında bulmaları, temizlenmiş pamuklarına çok daha
iyi fiyata daha kolay alıcı bulmalarıdır.
Çırçır tesislerinde dört ana grup bulunmaktadır:
1. Ön temizleme
2. Çırçırlama
3. Son temizleme
4. Balyalama
Ön temizleme bölümü kütlü pamuğun depolardan ilk etapta modüler besleme
denilen makineyle tesise aktarılmasıyla başlar. Modüler Besleme, konteynere
benzeyen içerisine 10 ton pamuk kapasitesi sığdıran, 10 metre genişliğinde bir
makinedir. Sistemi tam kapasiteli çalıştırmak için kullanılan otomatik besleme
sistemidir. İçerisine dökülen kütlü pamuğu paletler vasitasıyla dövücülere ileterek
burada kütlü pamuğun homojen şekilde açılmasını sağlayarak helezon yardımı ile
havalı sistemin içine aktarır. Sisteme gönderilen pamuk miktarı hız kontrollü pano
yardımı ile istenilen miktarda ayarlanabilmektedir. İkinci aşama otomatik besleme
kulesidir. Gelen pamuğun istenilen miktarda düzenli bir şekilde sisteme verilmesine
olanak sağlar. Bu sayede sistemde sıkışmaları önler, verimin artmasını ve
temizlemenin en üst düzeyde olmasını sağlar. Geniş depolama haznesi sayesinde
sistemi sürekli olarak besler. Üzerindeki switch özelliği ile haznedeki pamuk
seviyesinin kontrol altında tutulmasını sağlar. Üçüncü aşama ise kurutma kulesidir.
Kütlü pamuk, sıcak hava ile tavaların arasında dolaştırılarak kurutma işlemi
gerçekleştirilir. Raflar pamuğun geçişini kolaylaştırmak üzere özel olarak dizayn
edilmiştir. Bu raflara kolayca müdahale edilebilmesi için yan cephelerine kapaklar
konulmuştur. Havalı sistemin sağladığı düzenli hava akışı ile son derece etkili bir
kurutma elde edilir. Yüksek ısıya dayanıklı metal saçlardan yapılan ısı ünitesi ısıyı
dağıtmadan direkt olarak cehennemlik haznesine ve kurutma kulesine göndererek
pamuğun nemini alarak pamuğun daha kolay açılmasını ve temizlemenin daha
verimli olmasını sağlar. Kurutma işleminden sonra ÇÖPEL TEMİZLEME makinesi
ile Kütlü pamuk, dövücü silindirler tarafından çöpel ızgaraları üzerinde taşınarak
temizleme işlemi gerçekleştirilir. Daha sonra şiftleme denilen makineye gelen
pamuklar Özel kanallı testerelerin bağlandığı silindirler, belirli bir devirde
dönerken merkez kaç kuvvetinin etkisiyle kütlü pamuk üzerindeki koza, sap, yaprak
gibi iri çöpelleri temizler. Makine veya elle toplanan pamukta özel dizaynı sayesinde
üst düzey temizleme sağlanır. Altındaki helezon sayesinde birikme yapmadan
çöpeller pislik aspiratörüne iletilerek toz odalarına veya siklonlara nakledilir.
Akabinde kondesa seperatör veya kütlü pamuk kondensarı diye adlandırılan bir
makine ile Sisteme pamuk nakli için kullanılır. Güçlü emişe sahip aspiratör yardımı
ile kütlü pamuğu çekerek özel sıyırıcıları sayesinde elyafa zarar vermeden ve aynı
zamanda elyafta iplikleşme ve bükülme problemi yaratmadan açmaktadır. Şu ana
kadar bahsedilen işlemler ile pamuğun ön temizleme işlemi halledilmiş olur. Üst
otomasyon sistemi ile ön temizlemesi yapılan pamuk artık çırçırlama işlemine hazır
hale gelmiş olur. Çırçırlama işleminde pamuk, çekirdeğinden ayrılır. Elyaf
dediğimiz lifler son temizleme ve balyalama aşamalarına giderken çekirdekler de
çekirdek helezonlarına ardından kovalı elevatöre ve son olarak elevatör altı çekirdek
helezonları sayesinde çekirdek deposunda toplanır. Çekirdeğinden ayrılmış elyaf
son temizleme işleminde ilk etapta havalı mahlıç kondesarı ile Makina önü
bantlarından hava yardımıyla emişi yapılan pamuğun klinere aktarımını sağlayan
makinedir. İçerisindeki delikli saç kaplı tambur sayesinde pamuğun homojen
şekilde açarak içerisindeki toz çöpeli emerek temizleme sağlar. Sıyırıcı palet yardımı
ile pamuk klinere aktarılır. Hemen akabinde mahlıç klineri denilen bir makine ile
En etkili temizlik sağlanmış olur. Eğimli dövücüler silindirlere kademeli olarak
yerleştirilmiştir. Bu dövücü silindirler pamukları yukarıya doğru taşırken merkez
kaç kuvveti sayesinde yabancı maddeler silindirlerin altındaki bıçaklardan dışarıya
atılır. Ayarlanabilir bıçaklar sayesinde temizleme düzeyini ayarlamak mümkündür.
Altındaki helezon sayesinde birikme yapmadan çöpeller pislik aspiratörüne
iletilerek toz odalarına veya siklonlara nakledilir. Balyalama öncesi son işlem ise
rutubet bantıdır. Etkili bir balyalama olabilmesi için pamuğun belli bir rutubette
olması gerekmektedir. Bunun için rutubet bantının üzerinde bulunan nemlendirme
makinesi aracılığı ile pamuk yeterli rutubete kavuşur. Çırçır tesislerindeki son işlem
ise balya prestir. Kar gibi temizlenmiş pamuklar bu aşamada balyalanır ve artık iplik
fabrikalarına gitmeye hazırdır.
